COVİD-19 Delta Varyantının Hamileler Üzerindeki Etkileri Ve Korunma Yöntemleri

COVİD-19 delta varyantı hamileler üzerindeki olumsuz etkileri diğer kişilere göre daha fazladır. Bunun nedeni ise COVİD-19 virüsünün mutasyona uğrayarak, daha tehlikeli hale gelmesi ve hamilelerin bağışıklık sistemlerinin diğer kişilere nazaran daha düşük olmasıdır.

Gebelik sürecinde olan anne adaylarının COVİD-19 delta varyantının hamileler üzerindeki etkileri ise;

1. Erken doğum riskinin fazla olması; anne adayları bu süreçte COVİD-19 salgınına yakalandıklarında, erken doğum oranı daha fazla görülmektedir.  Yapılan araştırmalar da  bunu kanıtlar niteliktedir. Ama her erken doğum yapan kadınlar için virüsün etkisinde kaldığını söylemek doğru olmaz.
2. Düşük riskini artırır; hamileler üzerinde yapılan bir araştırma COVİD-19 delta varyantının düşük riskini artırdığı gözlemlenmiştir.
3. Hastalık hamilelik sürecinde daha ağır seyreder; hamilelerde bağışıklık sisteminin zayıf olmasından dolayı, hastalığın etkileri daha fazla görülür.
4. Nefes almada güçlük yaşanması; gebeliğin son aylarında hamilelerde nefes darlığı şikayetleri görülmektedir. Buna bir de COVİD-19 eklenince nefes almada güçlük şikayetleri daha fazla artmaktadır.

Hamilelerin COVİD-19 Delta Varyantından Korunma Yöntemleri

1. Gün içinde eller sıkça yıkanmalıdır; hamilelik sürecinde olan kadınların, el hijyeni son derece önemli konuların başında gelir. Eller bol su ile sık sık yıkanmalıdır. Eğer su bulunmuyorsa o halde alkol bazlı mendiller ile eller sürekli olarak temizlenmelidir.
2. Mesafeye dikkat edilmelidir; COVİD-19 sürecinden korunmanın en iyi ve en etkili yöntemlerinden biri mesafelerin en az 1.8 mt olacak şekilde korunmasıdır. Özellikle gebelik döneminde bu durum daha fazla önem taşır. Çalışan bayanlar hamilelik sürecinde izne ayrılabilirler.
3. Gözlere ve ağza temas minimuma indirilmelidir; gebelik sürecinde eğer anne ayaları dışarıya çıkmak zorunda kalmış ise o zaman ellerini gözlerine ve burun gibi uzuvlarına dokundurmamalıdır.  
4. Beslenmeye dikkat edilmelidir; COVİD-19 dan korunmak için veya bu süreci daha hafif atlatmak için hamilelerin beslenmesine ayrıca dikkat etmesi gerekir. Anne karnındaki bebeğin gelişimini etkileyecek ve kendi bağışıklık sistemini olumsuz etkileyecek her türlü gıdadan uzak durulması gerekir. Bu dönemde bir diyetisyenden beslenme listesi almak daha faydalı olacaktır.
5. Kalabalık ortamlardan kesinlikle uzak durulması gerekir; hamilelerin kalabalık ortamlardan mümkün olduğunca kaçınmaları şarttır. Özellikle düğün veya yemek davetleri gibi organizasyonlara katılmamaları gerekiyor.
6. Seyahat edilmekten kaçınmaları gerekir; hamilelerin pandemi sürecinde yolculuk yapmaları sakıncalı olacağı için seyahat etmekten kaçınmaları gerekir. Özellikle yurt dışı yolculuk planları olan kişilerin ertelemeleri önerilir.
7. Su tüketimine ağırlık vermeleri gerekmektedir; hamilelerin gün içinde bol su tüketmesi  COVİD-19 süreci içinde önemli rol oynar. Bu bağlamda gün içinde yaklaşık 2 litre su tüketmeleri gerekmektedir.
8. Sigara kullanımından uzak durulması gerekir;  hamilelik sırasında sigaranın bebek için büyük zararları vardır. Anne adayları sigara kullanmasa bile sigara içilen ortamdan bu dönemde daha fazla kaçınması gerekir. Yapılan muayenehane araştırmalar sigaranın COVİD-19 hastalığının daha zor geçmesine sebebiyet verdiğini göstermiştir. Bu nedenle gebelikte kesinlikle sigaradan ve sigara dumanından uzak durulması gerekmektedir.
9. Sarılmak ve el sıkma gibi eylemlerden kaçınılması gerekiyor;  hamilelerin diğer kişilerle temasının minimuma indirmesi şarttır. Özellikle sarılmak ve tokalaşmak gibi eylemlerin kesinlikle yapılmaması şarttır.

COVİD-19 Gebeleri Nasıl Etkiler?

COVİD-19 delta varyantının hamileler üzerindeki etkileri yapılan araştırmalara göre hem ülkemizde hem de diğer ülkelerde daha ağır geçtiği görülmüştür. Bu nedenle gebelik sürecinde olan bayanların mutlaka daha dikkatli olup, COVİD-19 aşılarını tam olarak yaptırmaları tavsiye edilir.

Hamilelik sürecinde COVİD-19 delta varyantı, erken doğum başta olmak üzere, düşük ve anne ölümlerini daha fazla artırmaktadır. Ülkemizde de son dönemlerde COVİD-19 salgınına bağlı olarak anne ölümleri sıklaşmıştır.

Ayrıca bu konuda yapılan araştırmalar, COVİD-19 erken doğum riskinin diğer bayanlara göre 2 ila 3 kat artırdığını göstermektedir. Düşük ve erken doğum riski ile hastaneye başvuran kadınların %99u aşısız olduğu birleşik krallıkta çeşitli araştırmalar neticesinde ortaya çıkmıştır.

Dolayısıyla hamilelik dönemindeki kadınların aşı süreçlerini aksatmadan yaptırmaları gerekmektedir. Ama pek çok kişi başta hamileler COVİD-19 aşısının bebekte olumsuz sonuçlar doğuracağını düşünmektedir. 

Gebelik Sürecinde COVİD-19 Aşısı

Şuanda pek çok büyük devlette ve Avrupa ülkelerinde gebelere COVİD-19 aşısı uygulanmaktadır.  Bu da gebelik sürecinde COVİD-19 aşısının sakıncası olmadığının bir göstergesidir. Ayrıca gebelik döneminde COVİD-19 aşısı olup, bu yönde sağlık sorunları yaşayan anne adaylarına rastlanan veriler yoktur. Gebelik sürecinde COVİD-19 aşısı ile ilgili en çok merak edilen sorular ise;

Gebelik sürecinde veya bebek planlama sürecinde COVİD-19 aşısı sakıncalı mı?

Dünya sağlık örgütü COVİD-19 aşısı yaptırmadan önce gebelik testinin yapılmasına dair,  COVİD-19 aşısının veya gebeliğin ertelenmesine ya da son verilmesine dair bir açıklama yapmamıştır. Bu  da gebelik sürecinde veya hamilelik planlaması sürecinde COVİD-19 aşısının bir sakıncasının olmadığını ortaya koymaktadır.

Gebelik sürecinde aşı olacak kadınların mutlaka enfeksiyon sorunlarına dikkat etmesi gerekir. Vücutta olan enfeksiyon, hamilelikte bağışıklık sistemini düşürebilir. Ama bu aşının verdiği bir zarar değildir. Sadece enfeksiyon nedeni ile ve aşının verdiği bir takım zorluklar nedeni ile vücut yoğun düşer. Bu nedenle aşı olacak anne adaylarının enfeksiyon konusuna bir kat daha özen göstermeleri gerekir. 

Aşı olamayan kadınların, aşı olan gebelere göre daha fazla hastanelere başvurduğu görülmektedir. Bu nedenle başta kendi sağlıkları ve bebeklerinin sağlıkları için  mutlaka aşı konusuna özen gösterilmesi gerekir.

COVİD-19 aşıları hamilelikte etkili mi?

COVİD-19 aşısı ve hamileler üzerindeki etkileri rutin olarak dünya sağlık örgütü tarafından gözlemlenmektedir.  Ama emziren anneler için veya hamileler için ayrıca bir muayenehane çalışma yapmamıştır. Dolayısı ile elde bulunan veriler tüm dünya için sınırlıdır. Ama şuana kadar yapılan izlenimlerde COVİD-19 aşılarının gebelikte bir soruna yol açtığı gözlemlenmemiştir.

Öte yandan İngiltere kraliyet ailesinin kadın doğum uzmanı bu konuda hamilelikte aşının annelere veya bebeklere bir zararı olmadığını açıklamıştır. Yani yapılan çalışmalar şuana kadar COVİD-19 aşısının gebelere zarar verecek bir kimyasal içermediğini belirtmiştir.

Bununla beraber dünya üzerinde pek çok başarılı kadın doğum uzmanı da aynı şekilde bebeklere veya doğurganlığa aşının zararlı bir etkisi olmadığını söylemişlerdir.

Hamilelikte aşı ne zaman yapılmalı?

Esasen pek çok hamile bayanın en fazla merak ettiği konuların başında bu soru gelmektedir. Gebeliğin ilk üç ayı genel olarak düşük riskinin fazla olduğu ve bebeğin oluşum süreci içerisinde olduğu için pek çok ülkede hamile bayanlar için aşı gebeliğin 12. haftasından sonra yapılmaktadır.

Yayınlanan CDC (Hastalık kontrol ve Korunma Merkezi) raporları da hamileliğin 20 haftasından önce yapılan aşılarda, aşıya bağlı olarak düşük riskine rastlanmamıştır. Bu nedenle hamileler için  aşı konusunda belli bir zaman belirtilmemiştir. Yani hamileler istedikleri zaman çerçevesi içinde COVİD-19 aşılarını olabilirler. 

COVİD-19 hamile kalmayı engeller mi?

Hem kadınlarda hem de erkeklerde COVİD-19 aşısının doğurganlığı olumsuz yönde etkilediğine dair bir kanıt yoktur. Ayrıca hamile bayanlarda fetüs veya plasentayı etkilediğine dair bir rapor yoktur. Hamilelik planlaması olan kişilerin COVİD-19  aşılarını yaptırdıktan sonra planlarını ertelemeleri için hiçbir sebep yoktur. Çünkü COVİD-19  aşısı bebek dünyaya getirmek için bir engel teşkil etmez.