Kadınlarda Doğum Sonrası Depresyon

Doğum sonrası depresyon, yeni doğum yapmış annelerde görülen bir depresyon türüdür. Doğum sonrası depresyon (PPT) olarak da adlandırılır. Bu, yeni doğum yapmış kadınlarda görülen tüm fiziksel, duygusal ve davranışsal değişikliklerdir. Bebeğin doğumuyla beraber anne stres yaşayabilir ve bunu depresyon zannedebilir. Doğum sonrası depresyon teşhis edilirken, sadece doğum ile gözlenen belirtiler arasındaki ilişkiye değil, aynı zamanda depresyonun ciddiyetine ve belirtilerin süresine de bağlıdır.

Doğum Sonrası Depresyon Nedir?

Hamilelik sırasında kadın hormonları yükselir. Doğumla birlikte hormon seviyeleri hamilelik öncesi seviyelere döner. Hormonlardaki ani değişim, vücutta kimyasal bir değişime sebep olur. Hepimizin bildiği gibi, hormonal değişiklikler doğrudan doğum sonrası depresyona yol açmaz.

Ancak anne olarak sosyal ve psikolojik değişimler ve sorumluluklar da vardır. Yeni annenin kişisel özellikleri ve sosyal beklentileri doğum sonrası depresyon gelişimine katkıda bulunabilir. Bu süreçte kadınların yaşadığı fiziksel ve duygusal değişimler ve bunların davranışa yansıması doğum sonrası depresyon olarak tanımlanmaktadır.

Doğum Sonrası Depresyon Belirtileri

Doğum sonrası depresyon belirtileri 2 hafta içinde ortaya çıkmaya başladı. Doğum sonrası depresyon doğumdan sonraki 3 ay içinde ortaya çıkar. Nadir de olsa sonradan olduğu görülebilir. Belirtiler hamilelik sırasında da başlayabilir.

Ancak doğum sonrası depresyon olarak adlandırılabilmesi için doğumdan sonra da varlığını sürdürmesi gerekir. Bu, yeni doğum yapmış kadınların %10-20'sinde olur. Ancak insanlar nasıl hissettiklerini çevrelerine söylemedikleri için gerçek oranın bilinen orandan daha yüksek olduğunu düşünürler.

Ruh Hali Değişiklikleri

Doğum sonrası depresyonda görülebilen duygu durum değişiklikleri şu şekildedir:

• Çaresizlik,
• Değersizlik duygusu,
• Depresif ruh hali,
• Gerginlik ve kaygı duyguları,
• İlgi ve istek azalması,
• Sık sık ağlamak veya ağlayamamak.
• Sürekli değişen ruh hali,
• Üzgün ve mutsuz hissetmek,
• Yetersiz ve suçlu hissetmek.

Fiziksel Belirtiler

Doğum sonrası depresyonda görülebilen fiziksel belirtiler şu şekildedir:

• Bebekle beraber çabuk yorulma ve halsizlik, enerji kaybı
• Genellikle yavaşlama veya kıpırdamalar,
• Gerilim gevşeyememe
• Libido kaybı ve cinsel ilişkiden çekilme.
• Uyku bozuklukları (sürekli uykuya dalamama veya uykulu olma),
• Yeme bozuklukları (çok veya az yemek).

Düşüncede Görülebilen Belirtiler

Doğum sonrası depresyonda görülebilen düşünce değişiklikleri şu şekildedir:

• Kendini eleştirme,
• Dikkatsizlik
• Ölüm ve intihar düşünceleri.
• Kendini suçlamak
• Bebek için yetersizlik duyguları,
• Aniden sonuç çıkarmada veya karar vermede zorluk,
• Umutsuzluğa kapılmak,
• Her şeyin en kötüsü olacağından korkmak,
• Başkalarında daha az başarılı olan fikirler,
• Başkaları tarafından değersiz görülen düşünceler,
• Düşünce karışıklığı.

Davranışsal Belirtiler

Doğum sonrası depresyonda görülebilen davranış değişiklikleri aşağıdaki gibidir:

• Kalabalıktan uzak durmak,
• Dışarı çıkmamak,
• Öz bakım eksikliği,
• Günlük hayatın ihtiyaçlarını karşılayamama veya gereğinden fazla karşılayamama,
• Eskiden zevk alınan şeyleri yapamama,
• Kontrolü kaybetmek,
• Tartışmak, bağırmak.

Kimler Doğum Sonrası Depresyon Riski Altındadır?

• Anne desteğini alamayan gebeler,
• Bebeğin gelişimsel kusurları,
• Bebeğin yoğun bakıma ihtiyacı olması durumu,
• Bebek düşüğü,
• Beklenmeyen/istenmeyen gebelik,
• Birden çok çocuğu olanlar,
• Birinci derece akrabalarda gebelik ve doğum sonrası ruhsal hastalık öyküsü
• Cinsel travma öyküsü,
• Daha önce depresyon yaşamış kişiler,
• Diyabet, hipertansiyon, ortopedi ve nörolojik hastalığı olan gebeler,
• Doğum sonrası akraba ve arkadaşlardan destek alamama ve tecrit edilme
• Erken doğum, travma gerçirmiş kişiler,
• Erken gebelik veya geç gebelik,
• Erken veya geç evlilik, istenmeyen evlilikler,
• Hamilelikte depresyon yaşayan kişiler,
• Hayatta başka zorluklarla karşılaşan insanlar
• İlişki sorunu yaşayanlar,
• Yalnız yaşayan insanlar,
• Yetersiz sosyo-ekonomik koşullar,
• Zor doğum riski yaşamış kişiler

Bu özellikler doğum sonrası depresyon riskini artırır. Ancak bu özelliklere sahip tüm yeni annelerin doğum sonrası depresyondan muzdarip olduğu söylenemez. Çoğu kadın doğum sonrası depresyonu yaşayacak, ancak on kadından biri daha şiddetli ve daha uzun süreli doğum sonrası depresyon yaşayacak. Her 1000 kadından biri doğum psikozu yaşıyor.