Rahim yapışıklığı, tıptaki adıyla Asherman Sendromu, kadınların üreme sağlığını doğrudan etkileyen bir durumdur. Rahim iç yüzeyinde oluşan yapışıklıklar, adet döngüsünü bozabilir, doğurganlığı azaltabilir ve bazı durumlarda ciddi pelvik ağrıya yol açabilir. Op. Dr. Nazlı Korkmaz, kadın sağlığı alanındaki deneyimiyle rahim yapışıklığı tanısı koyar ve kişiye özel güvenli tedavi yöntemlerini uygular.
Rahim yapışıklığı, rahim iç yüzeyindeki endometriyum tabakasının zarar görmesi ve bu alanların birbirine yapışması sonucu ortaya çıkar. Bu durum, özellikle rahim içi cerrahi işlemler sonrasında veya ciddi enfeksiyonların ardından görülür. Yapışıklıklar, rahim boşluğunu kısmen veya tamamen kapatabilir ve bu da adet düzensizlikleri, infertilite veya tekrarlayan düşükler gibi sorunlara yol açabilir.
Rahim yapışıklığı, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. En sık karşılaşılan nedenler şunlardır:
Düşük sonrası veya cerrahi kürtaj işlemleri sırasında rahim iç tabakası zarar görebilir.
Özellikle tekrarlayan kürtajlar, yapışıklık oluşma riskini artırır.
Özellikle pelvik inflamatuvar hastalık (PID) sonrası rahim iç yüzeyinde hasar oluşabilir.
Tüberküloz veya ciddi bakteriyel enfeksiyonlar da yapışıklık riski taşır.
Nadir de olsa sezaryen sonrası rahim iç tabakasında yara oluşumu yapışıklık riskini artırabilir.
Rahim içi miyom veya poliplerin cerrahi olarak çıkarılması sırasında endometriyumda hasar oluşabilir.
Rahim iç tabakasına yönelik radyasyon veya bazı kemoterapi tedavileri de nadiren yapışıklığa yol açabilir.
Rahim yapışıklığı her kadında aynı şekilde ortaya çıkmayabilir. Bazı kadınlarda belirti yokken, bazı kadınlarda ciddi semptomlar görülür. En yaygın belirtiler:
Adet düzensizlikleri: Adet kanamalarının azalması veya tamamen kesilmesi
Ağrılı adet: Menstrüasyon sırasında yoğun ağrı
Kısırlık: Gebe kalmada zorluk
Tekrarlayan düşükler: Embriyonun rahim duvarına tutunamaması
Pelvik ağrı: Nadiren kronik ağrı
Op. Dr. Nazlı Korkmaz, bu belirtileri değerlendirerek doğru tanıyı koyar ve uygun tedavi planını oluşturur.
Rahim yapışıklığı tanısı koymak için çeşitli yöntemler kullanılır:
Rahim boşluğunu direkt olarak gözlemlemek için kullanılır.
Histeroskopi hem tanı hem de tedavi amaçlı uygulanabilir.
Op. Dr. Nazlı Korkmaz, modern histeroskopik yöntemlerle yapışıklıkları güvenli şekilde temizler.
Rahim ve tüplerin röntgen yöntemiyle görüntülenmesi.
Yapışıklıkların varlığını ve rahim boşluğunun şeklini gösterebilir.
Rahim iç tabakasının kalınlığını ve olası yapışıklıkları değerlendirmek için kullanılır.
Karmaşık veya şiddetli yapışıklık vakalarında daha detaylı bilgi sağlar.
Rahim yapışıklıkları, şiddetine göre hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır.
Hafif yapışıklık: Rahim boşluğunun az bir kısmı yapışmıştır ve genellikle adet düzensizlikleri dışında belirti vermez.
Orta yapışıklık: Rahim boşluğunun önemli bir kısmı etkilenir; adet kanamaları azalabilir ve gebelik şansı düşebilir.
Şiddetli yapışıklık: Rahim boşluğu büyük ölçüde kapanmıştır; adetler tamamen kesilebilir ve gebe kalma olasılığı ciddi şekilde azalır.
Bu sınıflandırma, tedavi planının belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Op. Dr. Nazlı Korkmaz, yapışıklığın derecesini değerlendirerek en uygun cerrahi ve medikal yaklaşımı belirler.
Yapışıklıklar rahim iç tabakasının normal fonksiyonunu bozduğundan, adet düzensizlikleri sık görülür.
Adet kanamalarının azalması (hipomenore) veya tamamen kesilmesi (amenore) en belirgin belirtilerdendir.
Ağrılı adet (dismenore) bazı hastalarda görülebilir.
Adet düzensizliği yaşayan kadınların özellikle geçmiş cerrahi öyküsüne dikkat etmeleri önemlidir.
Rahim yapışıklığının tedavisi, yapışıklığın derecesine ve hastanın gebelik planına göre değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:
En etkili ve güvenli yöntemdir.
Yapışıklıklar histeroskopi ile kesilir ve rahim boşluğu tekrar açılır.
Bu işlem sırasında rahim iç tabakası korunmaya özen gösterilir.
Op. Dr. Nazlı Korkmaz, histeroskopik cerrahiyi deneyimli şekilde uygulayarak başarı oranını artırır.
Cerrahi sonrası rahim iç tabakasının yapışmaması için hormon tedavisi uygulanabilir.
Gerekli durumlarda rahim içine küçük stent veya balon yerleştirilerek yapışıklıkların yeniden oluşması önlenir.
Cerrahi sonrası düzenli ultrason ve histeroskopik kontrol yapılır.
Rahim iç tabakasının tamamen iyileşmesi için 1-3 ay arasında takip önemlidir.
Modern tıp, rahim yapışıklığı tedavisinde histeroskopik cerrahiyi tercih eder. Bunun yanında:
Endometrium rejenerasyonunu destekleyen hormon tedavileri, yapışıklığın yeniden oluşmasını önlemeye yardımcı olur.
Bazı durumlarda biyolojik bariyerler veya balonlar, rahim boşluğunun açık kalmasını sağlar.
Op. Dr. Nazlı Korkmaz, hastanın durumuna göre hem cerrahi hem medikal yöntemleri bir arada kullanarak başarı oranını artırır.
Rahim yapışıklığı tedavi edilmediğinde gebelik şansını önemli ölçüde azaltabilir. Yapışıklıkların cerrahi olarak temizlenmesi ve rahim iç tabakasının korunması ile gebe kalma olasılığı artar.
Hafif yapışıklıklarda başarı oranı %70-80 civarındadır.
Orta ve şiddetli yapışıklıklarda, gebelik için zaman ve dikkatli takip gerekir.
Op. Dr. Nazlı Korkmaz, gebelik planlayan hastalarında hem rahim yapışıklığını tedavi eder hem de gebelik sürecini yakından takip eder.
Rahim yapışıklığını tamamen önlemek mümkün olmasa da bazı önlemler riski azaltabilir:
Güvenli cerrahi uygulamalar: Rahim içi müdahalelerde deneyimli hekim tercih edilmelidir.
Enfeksiyonların erken tedavisi: Pelvik enfeksiyonlar zamanında ve doğru şekilde tedavi edilmelidir.
Düşük sonrası dikkat: Kürtaj sonrası takip ve hormonal destek önemlidir.
Gebelik sonrası kontrollü süreç: Sezaryen veya rahim cerrahilerinden sonra düzenli takip yapılmalıdır.
Rahim yapışıklığı her kadında belirti verir mi?
Hayır, bazı kadınlarda belirti olmayabilir. Ancak kısırlık veya adet düzensizlikleri şüphe uyandırabilir.
Yapışıklık tedavi edilmezse ne olur?
Gebe kalmada güçlük, tekrarlayan düşükler ve ciddi adet problemleri görülebilir.
Cerrahi sonrası yapışıklık tekrarlar mı?
Tekrar riski vardır ancak histeroskopik cerrahi ve uygun takip ile minimize edilir.
Rahim yapışıklığı çocuk sahibi olmayı engeller mi?
Evet, özellikle orta ve şiddetli yapışıklıklarda doğurganlık etkilenebilir. Cerrahi müdahale ile başarı oranı artar.